Fırat Üniversitesi Teknoloji Fakültesi Yazılım Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. İbrahim
TÜRKOĞLU yürütücülüğünde, Afyon Kocatepe Üniversitesi Yazılım Mühendisliği Bölümü öğretim elemanı
Dr. Öğr. Üyesi Nevzat OLGUN, Bingöl Üniversitesi Bilgisayar Mühendisliği Bölümü öğretim elemanı Dr.
Öğr. Üyesi Mücahit ÇALIŞAN, Dicle Üniversitesi Bilgisayar Mühendisliği Bölümü öğretim elemanı Dr. Öğr.
Üyesi Mehmet NERGİZ ve Adıyaman Üniversitesi Bilgisayar Mühendisliği Bölümü öğretim elemanı Dr.
Öğr. Üyesi Ferdi DOĞAN’ın araştırmacı olarak yer aldığı “Görüş Alanı Dışındaki Canlıların Lazer ve Ses
Sinyalleri Kullanılarak Yapay Zeka ile Tespiti” başlıklı proje TUBİTAK 1001 projeleri kapsamında destek
almaya hak kazandı.
Son yıllarda yaşanan depremler, acil durum yönetimi ve arama kurtarma ekipleri için yeni çözümler
bulma ihtiyacını ortaya çıkarmıştır. Deprem anında yapıların çökmesi durumunda kazazedeleri verimli ve
mümkün olan en kısa sürede tespit edebilen bir canlı tespit sistemine olan ihtiyacı araştırma ekibimiz
tarafından ele alınmış ve bu bağlamda yenilikçi teknolojiler ile deprem sonrası canlı tespiti konusuna
odaklanılmıştır.
Arama kurtarma çalışmalarında kullanılan mevcut teknolojilerde farklı sınırlamalar ile karşılaşılmaktadır.
Bu projede, mevcut teknolojilerdeki sınırlılıkların üstesinden gelmek amacıyla lazer ve ses dalgalarını
kullanarak görüş alanı dışında kalan kişilerin tespiti için yeni bir teknoloji geliştirilmesi hedeflenmektedir.
Bu yenilikçi sistem, enkaz altındaki kişilerin yaşam tahminini hızlı ve etkili bir şekilde yapabilme
kabiliyetine sahip olacaktır.
Enkaz altında hayatta kalma oranlarının 72 saatten sonra düştüğü ve su erişiminin olmadığı durumlarda
ise çoğu mağdurun 120 saatten sonraki süreçlerde hayatta kalmasının pek mümkün olmadığı
görülmektedir. Proje kapsamında geliştirilecek olan canlı tespit sistemi sayesinde, arama kurtarma
ekipleri hızlı bir şekilde daha fazla kişiye ulaşabilecek ve bu kritik 72 saat içinde daha fazla hayat
kurtarabilecektir. Bu proje ile acil durum yönetimi ve felaket sonrası canlı aramada önemli bir süreç
ortaya konulacaktır.
24 ay sürecek olan projede lazer ve ses dalgaları kullanılarak görüş alanı dışında bulunan canlıların
tespitinin yapılması hedeflenmektedir. Özellikle deprem gibi enkaz altı görüş alanı dışındaki kişilerin
yaşamsal verileri, yapay zeka teknikleri kullanılarak tespit edilebilecektir. Bu kapsamda yapılan ön
çalışmalarda aktif görüş alanında bulunan insan deneklerinden ve günlük yaşamda sıklıkla kullanılan farklı
materyaller üzerinde yapılan çalışmalarda canlı doku ve cansız materyallerin tespiti yapılarak umut verici
sonuçlar elde edilmiştir.